Rik van de Nes zorgt als PA Sportgeneeskunde voor continuïteit van zorg

Hij is nu nog de enige Physician Assistent (PA) Sportgeneeskunde in Nederland, maar als het aan Rik van de Nes ligt dan komt daar snel verandering in. Opgeleid in Isala Zwolle werkt hij nu in het Isala Beweeg Centrum als rechterhand van de sportartsen. Onder toezicht van de sportarts doorloopt Rik autonoom het hele traject met de patiënt, van intake, waar mogelijk de inspanningstest, tot het geven van toelichting op de behandeling. De PA’er is getraind om medische taken uit te voeren en directe patiëntenzorg te bieden. Daarmee zorgt hij voor continuïteit, tot grote tevredenheid van de patiënt. Wat is eigenlijk de meerwaarde van een PA ten opzichte van een sportarts? En hoe kun je als sportmedische afdeling hiermee je voordeel doen? Hoog tijd om nader kennis te maken!

“Zelf had ik nooit verwacht om in een ziekenhuis te werken. Mijn achtergrond is fysiotherapie, waarbij ik ervaring heb opgedaan in de multidisciplinaire revalidatie. Ik begeleidde mensen met chronische pijn, vermoeidheid en angsten in de derde lijn. Vanuit die ervaring kreeg ik een kans om de verzekeringsgeneeskunde kant op te gaan, als PA. Maar dat ging na een periode toch niet door”, vertelt Rik. De boomlange oud-basketballer vond uiteindelijk een vacature voor PA in Isala. “Die vacature stond al 2 jaar open en daar sloeg ik op aan. Ik heb een aantal jaar op het hoogste niveau gebasketbald en snap dus hoe topsport en sportmedische onderzoeken werken. Tel daar mijn ervaring met chronische patiënten bij op en zo biedt deze functie de ideale mix van twee kanten.”

Isala heeft 16 jaar geleden de eerste PA Sportgeneeskunde opgeleid en die was inmiddels met pensioen. In januari 2020 werd Rik aangenomen door Isala, waarna hij in september van dat jaar startte met zijn HBO-master van 2,5 jaar aan de Hogeschool Utrecht. Deze duale opleiding van leren en werken is een mooie combinatie van theorie (1 dag school, 1 dag zelfstudie) en praktijk (3 dagen).

Continuïteit van zorg

Voor Rik ziet een dag er telkens anders uit. Zo neemt hij basiskeuringen af voor bijvoorbeeld de MBO-opleiding Sport en bewegen, doet een intake met chronisch vermoeiden, voert een (preventief) sportmedisch onderzoek uit of een aanvullend onderzoek bij inspanningsgebonden klachten. Daarmee zorgt de PA’er voor continuïteit van patiëntenzorg. Omdat hij anders is opgeleid en zijn eigen ervaring inbrengt, kijkt Rik met een andere blik naar hetzelfde werk. En juist dat geeft in samenwerking met de sportarts een meerwaarde voor de sportmedische afdeling én voor de patiënt. Rik: “Er is een keer echt naar me geluisterd, je nam echt de tijd voor mij hoor ik patiënten regelmatig zeggen. Ik begeleid de patiënt van A tot Z en dat geeft continuïteit. Daar komt bij dat een sportarts bijvoorbeeld verwijst naar een fysiotherapeut, ergotherapeut of psycholoog. En ik kan met mijn achtergrond vaak vertellen waar deze behandelaars hun behandeling op kunnen richten. Dat werkt goed.”

Meer PA’ers sportgeneeskunde

Alhoewel Rik op dit moment de enige PA’er is bij de sportgeneeskunde in Nederland, zal dat als het aan hem ligt niet zo blijven. Inmiddels krijgt hij wekelijks mailtjes met de vraag hoe hij PA Sportgeneeskunde is geworden en waar de vacatures zijn te vinden. “Een PA’er wordt doorgaans geen PA op het terrein waar hij of zij niets van weet. Je moet altijd al werkzaam zijn geweest in het gebied waar je PA wilt worden. Fysio en sportgeneeskunde liggen in elkaars verlengde in het gebied van beweegzorg”, vertelt Rik. En dus is het aan de Sportmedische Instellingen om te gaan ontdekken wat een PA Sportgeneeskunde in de praktijk kan betekenen. Daarvoor is het aan de managers van een afdeling of ZBC om te bepalen of zij een PA’er in dienst willen nemen. De opleiding zou dan bijvoorbeeld via het Isala worden gedaan. Daarmee zou Rik in de toekomst nieuwe collega PA’ers Sportgeneeskunde kunnen begroeten. Iets waar hij nu al naar uitkijkt.