Tijdens de 4e World Conference on Doping in Sport is op 15 november in Johannesburg de herziene WADA Code vastgesteld. Deze nieuwe Code bevat enkele belangrijke wijzigingen, die in 2014 in de Nederlandse antidopingregels moeten worden verwerkt. De nieuwe regels treden in werking op 1 januari 2015.
Consultatieproces november 2011 - november 2013
Het proces van de herziening van de Code is gestart in november 2011 en bestond uit drie consultatierondes. Alle stakeholders van WADA hadden elke ronde de gelegenheid hun standpunten en/of ideeën voor de nieuwe Code in te brengen. Namens Nederland hebben het ministerie van VWS, de Dopingautoriteit en NOC*NSF (samen met de Atletencommissie) elke ronde een gezamenlijke reactie ingediend.
In totaal heeft WADA 315 reacties ontvangen en zijn in de laatste conceptversies 2.269 wijzigingen in de Code aangebracht.
Een overzicht van enkele belangrijke wijzigingen:
- Het doel om een kortere en duidelijkere Code te maken is niet gerealiseerd. Gezien de complexiteit en de omvang van de regelgeving bleek dat onhaalbaar. Wel zal er voor de sporters een beknopte Athlete’s Guide gemaakt worden.
-
De standaardsanctie gaat van twee naar vier jaar. De vier jaar straffen zijn bedoeld voor sporters die doelbewust de regels overtreden. Lagere straffen dan vier jaar zijn mogelijk wanneer een sporter niet de intentie had doping te gebruiken. Factoren die van invloed zijn op de hoogte van de straf zijn:
- Eerste of volgende overtreding
- Mate van schuld of nalatigheid
- Verzachtende omstandigheden
- Minderjarigheid
- Verschil tussen een specifieke of niet-specifieke stof
Deze factoren zijn in de huidige Code ook van toepassing op het bepalen van de hoogte van de sanctie, maar de weging en onderlinge verhouding zal in de nieuwe Code veranderen.
- In de Code is een nieuwe overtreding opgenomen: Prohibited Association. Dit houdt in dat sporters niet meer mogen samenwerken met een coach, trainer, arts, etc die geschorst is n.a.v. een dopingovertreding. De sporter moet hierover wel vooraf geïnformeerd worden.
- In de nieuwe Code wordt meer aandacht besteed aan Smart testing. Opsporingsinspanningen zullen zich meer richten op risico-sporten en –situaties, door in kaart te brengen welke stoffen in welke sport een risico vormen en vooral daarop te testen en te analyseren.
- Er komt een betere afstemming tussen Internationale Federaties en NADO’s. Ze moeten bijv. elkaars medische dispensaties (TUE’s) erkennen en tijdens evenementen kan er nog maar één organisatie verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van dopingcontroles en resultaat management.
- Er wordt meer aandacht besteed aan onderzoek en intelligence. Nationale Federaties worden verplicht om informatie door te geven aan Anti-Doping Organisaties en van overheden wordt verwacht dat zij wetten en regels stellen die het uitwisselen van informatie mogelijk maken. Daarnaast gaat de verjaringstermijn naar 10 jaar.
- De periode waarbinnen drie whereabouts strikes leiden tot een schorsing wordt verkort van 18 naar 12 maanden (strikes vervallen dus eerder).
- Een sporter mag het laatste kwart van een uitsluiting (met minimum van twee maanden) weer trainen en gebruik maken van faciliteiten van de club/vereniging.
Implementatie van de nieuwe Code in Nederland
Uiterlijk 1 januari 2015 moet de nieuwe Code in Nederland geïmplementeerd zijn. Wat moet hiervoor gebeuren? Allereerst zal de Dopingautoriteit de nieuwe regels verwerken tot een nieuwe versie van het Nationaal Dopingreglement (NDR). Deze zal omstreeks april gereed zijn. Vervolgens zijn alle topsportbonden verplicht dit nieuwe reglement voor 1 januari 2015 vast te stellen.
Voor de bonden die (voor doping) zijn aangesloten bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR) vindt de vaststelling van het NDR plaats door het bestuur van het ISR. Ook mogelijke toekomstige wijzigingen door WADA zullen door het bestuur van het ISR worden vastgesteld. Deze bonden hoeven het reglement dus niet meer zelf vast te stellen. Het ISR zal haar tuchtrechters in 2014 bijscholen over de nieuwe regels (met name de complexiteit rondom de bepaling van de hoogte van de sancties).
Alle topsportbonden die nog niet zijn aangesloten bij het ISR zullen het NDR elk individueel moeten vaststellen. De betreffende bonden zullen begin 2014 door de Dopingautoriteit en NOC*NSF nader worden geïnformeerd over wat er van hen verwacht wordt.
Bron: NOC*NSF, november 2013